„ივანიშვილის დატოვებული პოლიტიკური ჰაერის გარეშე, აქამდე ყველა მაღალჩინოსანი გაგუდული იქნებოდა“
ქვეყანაში არ წყდება საუბრები ბიძინა ივანიშვილის არაფორმალურ მმართველობასა და მის შედეგებზე. თავად ყოფილი პრემიერი მთავრობის სხვადასხვა წარმომადგენლებთან კონსულტაციებს არ უარყოფს და ამ პროცესში საძრახისსაც ვერაფერს ხედავს. რადიკალურად განსხვავებული დამოკიდებულებაა პოლიტიკურ ოპოზიციაში, სადაც სხვადასხვა მიმართულებით წარუმატებლობის მიზეზს სწორედ ასეთი ტიპის მმართველობასა და მთავრობის უპასუხისმგებლობაში ხედავენ.
ამ პრობლემატიკასა და გამოსავლის გზებზე „ქრონიკა პლუსი“ ექსპერტთა მოსაზრებებით დაინტერესდა. პირველი რესპონდენტი დემურ გიორხელიძეა.
- ბატონო დემურ, არის თუ არა გამოხატული ამ არაფორმალური მმართველობის ნიშნები?
- თუ შედეგების მიხედვით ვიმსჯელებთ, დავაკვირდებით იმას, თუ როგორ ფუნქციონირებენ სახელმწიფო ინსტიტუტები, შევხედავთ გადაწყვეტილებებს, რომელიც მიიღება და იმ შედეგებს, რაც დადგა, უნდა ვთქვათ, რომ რეაგირება საკმაოდ სუსტია და მართვის ცენტრები სადღაც სხვაგან არის გატანილი. ამაზე უამრავი საუბარია, მაგრამ ქვეყანა უმაღლესი სახელმწიფო ინსტიტუტების დონეზეც რომ არ იმართება, ეს აშკარაა.
- როგორ უნდა დავაღწიოთ თავი ამ სიტუაციას, არჩევნების გზით თუ...
- როგორც 25-წლიანი გამოცდილება გვიჩვენებს, ჩვენმა ხალხმა პოლიტიკურ ჯგუფს, რომელიც კონკრეტულ დროში პოპულარობით სარგებლობდა, უფრო სწორად, თითოეულ პიროვნებას სრული ნდობა გამოუცხადა და ამ თვალსაზრიით, არც ერთი ხელისუფლებისთვის პრობლემა არ შეუქმნია. მაგრამ ყველა ამ ხელისუფლებამ, ფაქტობრივად, ვერ შეძლო დაკისრებული ფუნქციის შესრულება და ჩვენ მივიღეთ ქვეყანა, რომელსაც ბოლომდე შემდგარ სახელმწიფოს ვერ დაარქმევ.
არჩევნები, რა თქმა უნდა, არაფერს შეცვლის, რადგან კვლავ ის ცნობილი მექანიზმი ამოქმედდება. ჯერჯერობით, ჩვენი ხალხის ილუზიებიც არ არის იმ კონდიციამდე მისული, რომ რაციონალური აზროვნება დაიწყონ. ამიტომ რჩება გზა, რაც დასავლეთის ქვეყნებმა უკვე გაიარეს. როდესაც პერსონალური პასუხისმგებლობის მქონე ადამიანები, საზოგადოებაში მათი მინიმალური რაოდენობა ჩნდება, რომელიც თავის თავზე ლოკომოტივის ფუნქციას იღებს. და ეს ფუნქცია, პირველ რიგში, მენტალური რევოლუციის მოხდენას ნიშნავს. ჩვენი ხალხი უნდა გათავისუფლდეს არასწორი წარმოდგენებისგან. ის საუკეთესო რაც გვაქვს, უნდა განვითარდეს და ამაში ძალიან ბევრი დადებითი ფაქტორი არსებობს. მანამდე, ჩვენში დემოკრატიული სახელმწიფოს, მოქალაქის შეხედულებათა სისტემა ჯერ ჩამოყალიბებული არ არის, ისევ ყმის როლში გამოდის, პატრონის, მამა-მარჩენალის იმედი აქვს, ბელადისკენ აფარებს ცალ თვალს და ა.შ. კატასტროფული განწყობა სწორედ ამაში გამოიხატება.
ვფიქრობ, პროცესი მაინც წინ მიდის. ეს მინიმალური რაოდენობაც შეიკრიბება და შეუქცევადი, პროგესული ჯაჭვური რეაქცია საზოგადოებაში გაშვებული იქნება. ამისთვის ცოტა დრო არის საჭირო. ცხადია, 2016 წლის არჩევნებზე ამ მხრივ ნულოვანი იმედები შეიძლება დავამყაროთ.
- ამ ფონზე, როგორია ხელისუფლების რეაგირება თბილისში დატრიალებულ ტრაგიკულ მოვლენებზე?
- პოსტფაქტუმ რეაგირება იყო. უზარმაზარი ტრაგედიის ფონზე, ჩვენ კიდევ არანაკლები ტრაგედია მივიღეთ, როდესაც ელემენტარული უპასუხისმგებლობისა და დაუკვირვებლობის შედეგად, კვლავ მსხვერპლი მივიღეთ გარეული ცხოველისგან. ეს ნიშნავს, რომ პროფესიული, პასუხისმგებლობის, როგორც საკუთარი საქმისადმი დამოკიდებულების თვალსაზრისით, სახელმწიფო სამსახურები შორსაა საჭირო კონდიციიდან.
ა/ო „ყოფილი პოლიტპატიმრები ადამიანის უფლებებისთვის“ ერთ-ერთი დამფუძნებელი, ნანა კაკაბაძე:
- ჯერ ერთი, იმ ადამიანების აზრი მაინტერესებს, თუ რას გულისხმობენ ამ არაფორმალურ მმართველობაში. მე თუ მკითხავთ, ვინც დღეს ამ პრობლემას აჟღერებს, თვითონ არიან ჩართული ამ ტიპის მმართველობაში. გულწრფელი დამოკიდებულება მაშინ იქნებოდა, თავად რომ არ იყვნენ ამ პროცესის უშუალო მონაწილეები. კარგი იქნებოდა თუნდაც ეთქვათ, რომ ეს არ არის მხოლოდ საქართველოსთვის დამახასიათებელი პრობლემა, მთელი მსოფლიო ამ გამოწვევის წინაშეა. ამის შედეგია ის, რაც დღეს უკრაინაში ხდება. ჩვენი ყოფილი ხელისუფლების წარმომადგენლების თანამდებობებზე დანიშვნა სხვა არაფერი თუ არა არაფორმალური მმართველობა კიევშიც. ვერავინ დამარწმუნებს, რომ პოროშენკო იმისთვის ცდილობდა ხელისუფლებაში მოსვლას, რომ მერე საქართველოდან წაეყვანა ხალხი და იქ სხვადასხვა თანამდებობებზე დაენიშნა. იმასაც არ ვფიქრობ, რომ უკრაინაში არ მოიძებნებოდნენ ადამიანები, რომლებიც საკუთარი ქვეყნის მართვას შეძლებდნენ. რეალურად, უკრაინელებს თავს მოახვიეს ქართველი ხალხის მიერ ხელისუფლებიდან გაშვებული ხელისუფლება, რომელთა დიდ ნაწილზე სისხლის სამართლის საქმეები არის აღძრული და ძებნა გამოცხადებული.
სხვა უამრავი მაგალითის მოყვანა შეიძლება ჩვენთანაც და სხვაგანაც, სადაც საგარეო პოლიტიკის აშკარა გავლენები იგრძნობა. ამ დროს, პრობლემის მიკერძოებულად გაჟღერება ხდება. ეს სიცრუეა არა იმიტომ, რომ მას არა აქვს ადგილი, არამედ იმიტომ რომ ამას ამბობენ ადამიანები, რომლებიც თვითონ უფრო მეტად არიან ჩართული აღნიშნულ არაფორმალურ მმართველობაში.
- ყოფილი პრემიერი საკმარისად არის დისტანცირებული მმართველობის დღევანდელი სისტემისგან?
- არ მგონია, რომ ის დისტანცირებულია მართვის სისტემისგან. მთელი ეს ხალხი, ვინც დღეს ქვეყნის სათავეში არის მოსული, ხალხს რეალურად არ აურჩევია; ეს ეხება როგორც ოპოზიციაში მყოფ ნაციონალებს, ასევე ქართულ ოცნებას. ქართველმა ხალხმა ხმა მისცა ბიძინა ივანიშვილს; ენდო მას, რომ ქვეყანას ნორმალური განვითარების გზით წაიყვანდა და ნაციონალურ მოძრაობას მმართველობას ჩამოაშორებდა. ამიტომ ერთადერთი ვისაც ლეგიტიმაცია აქვს, ეს ბიძინა ივანიშვილია. დანარჩენი ხელისუფლების ეს მთელი კოჰორტა, არის შეჩეჩებული ჩვენი ხალხისთვის.
სამწუხაროდ, ჩვენ ხალხს არ ერგო იმის ფუფუნება, რომ დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგ საკუთარი ნების საფუძველზე აერჩია ქვეყნის ნორმალური ხელისუფლება. მით უმეტეს, ეს ბოლო არჩევანი აბსოლუტურად არ პასუხობდა ხალხის მისწრაფებებს. აქედან გამომდინარე, ხელისუფლების წარმომადგელები, უმაღლესი თანამდებობის პირებიდან დაწყებული გრძნობენ ამ ფაქტორს, იმას, რომ პოლიტიკაში სრულიად შემთხვევითი ადამიანები არიან. რომ არა ბიძინა ივანიშვილი, ქართველი ერის ნდობის მანდატით ხელისუფლებაში ვერანაირად ვერ აღმოჩნდებოდენ. ამიტომ ბუნებრივად მეჩვენება, რომ მათ კონსულტაციები ექნებათ ივანიშვილთან და უნდა ჰქონდეთ კიდეც.
მაგრამ შორს ვარ იმ აზრისგან, რომ ივანიშვილი სასამართლოებს მართავს და მსგავს პროცესებში არის ჩართული. ჯერჯერობით იმასაც ვერ ვხედავ, რომ მიმდინარე გამოძიებებში ერევა. თუ ვთქვათ ნაციონალების წარმომადგენლების საქმეებში ერევა, მაშინ კიდევ უფრო საგანგაშო მდგომარეობა ყოფილა, რადგან ქვეყანაში მანდატი, ძალაუფლება აბსოლუტურად არავის ჰქონია.
მეორე მხრივ, თავად ივანიშვილიც გარკვეულწილად არაფორმალური მმართველობის გავლენის ქვეშ იმყოფება. მაგალითისთვის გეტყვით მის საკადრო დანიშვნებს თუნდაც უახლოეს გრემოცვაში, როდესაც ეს მისი პირადი არჩევანი არ ყოფილა. ვფიქრობ, აქ კონკრეტიკა საჭირო არ არის და გამგები გაიგებს, რაზეც ვსაუბრობ.
ამიტომ ვინც არაფორმალურ მმართველობაზე საუბრობს, კონკრეტულად უნდა თქვან, ეს რაში არის გამოხატული. სხვა შემთხვევაში, ეს მხოლოდ რაღაც ჯგუფის დისკრედიტაციას ემსახურება. ეს არ არის გულწრფელი ტკივილის გამოხატვა საკუთარი ქვეყნისა და ხალხის მიმართ. თუ არადა, ღიად ისაუბრონ და ამაზე ფართო დისკუსია უნდა გაიმართოს. დიდი სიამოვნებით ჩავერთვებოდი ამ პროცესში, რადგან ხმამაღლა ვამბობ, რომ ამ განცხადების ავტორები თავად არიან ჩართული არაფორმალურ მმართველობაში. მე ამის კონკრეტული მტკიცებულებები გამაჩნია. მთელი ამ პერიოდის განმავლობაში, რაც არასამთავრობო ორგანიზაციაში ვმუშაობ, ძალიან ბევრი არგუმენტი მაქვს, რომ ეს ადამიანები პროცესში ჩართული არიან.
- არგუმენტებიც დავასახელოთ, რაც არაფორმალურ მმართველობაზე მიუთითებს...
- ახლა რაზეც ვსაუბრობ, ეს იციან ამ ორგანიზაციებმა და მათმა მმართველმა ძალებმაც. ამაზე საუბარს არ დავიწყებდი, თუ არა მათი მხრიდან თემის წამოწევა. ფრთხილად უნდა იყვნენ, რადგან კარგად უნდა იცოდნენ, რომ ქვეყანაში არიან ადამიანები, რომლებსაც პასუხის გაცემა შეუძლიათ. მაგიდასთან დაგვისხდნენ და არა ზურგსუკან, პირში ვილაპარაკებთ ამის თაობაზე. კონკრეტული ფაქტები დასავახელოთ და დავადასტუროთ, რომ ძალიან სერიოზული რისკია იმასთან დაკავშირებით, რაზეც ახლა ვსაუბრობ. შესაძლოა, ამ განცხადებამ ჩემი და ჩემი ოჯახის მიმართ სერიოზული პრობლემები გამოიწვიოს. მაგრამ ეს სათქმელია და ვიღაცამ ეს უნდა თქვას.
უნდა გაირკვეს, ეს ადამიანები ჩართული არიან თუ არა აღნიშნულ არაფორმალურ მმართველობაში. ამ საკითხით ხელისუფლებაც უნდა დაინტერესებლიყო. მაგრამ უსუსური და არაფრისმკეთებელი ხელისუფლება, რასაკვირველია, ამ სიმძიმეს ვერ აწევს და ამაზე საუბარს ვერ დაიწყებს. სამოქალაქო საზოგადოების აბსოლუტურ უმრავლესობასაც ამ თემაზე საუბარი არ სურს. მეორე ნაწილს ამაზე წარმოდგენაც არ აქვს და ვერც ისაუბრებს. ვინც იცის რაზეა საუბარი, სამწუხაროდ ამის სურვილი არ გააჩნიათ.
დიახ, არსებობს ეს პრობლემა არაფორმალური მმართველობისა. მაგრამ მოდით გავაანალიზოთ და არგუმენტები მოვიყვანოთ, რომ ეს დღევანდელი მსოფლიოს და რასაკვირველია საქართველოს პრობლემაა. აქედან დავიწყოთ და მერე მივიდეთ ლოკალურ მდგომარეობის ახსნამდე.
დღეს რასაც მთელი საქართველო უყურებს, რეალური ძალაუფლება ჩვენს ხელისუფლებას არ აქვს. ამ ძალაუფლების მქონე არიან სხვადასხვა საელჩოები, რომლებიც კურირებენ იმას, თუ როგორ უმდა მართოს ქვეყანა საქართველოს მთავრობამ. სადამდე მიგვიყვანს ასეთი მმართველობა, ესეც საკითხავია. ვეჭვობ, ასეთ პირობებში განვითარების რაიმე რეალური პერსპექტივები გვქონდეს.
დღეს თავისუფალი ქვეყანა ვართ, მაგრამ ასეთი მწირი შესაძლებლობებით და ასეთი განუვითარებლები რატომ ვართ? ამას სჭირდება სწორედ სერიოზული ანალიზი, რაც იქამდე მიგვიყვანს, რომ ქვეყანა ადგილობრივი ხელისუფლებისგან არ იმართება; იმართება სწორედ იმ პოლიტიკური ინტერესებიდან გამომდინარე, რომელიც სუპერსახელმწიფოებს ჩვენს ქვეყანაში გააჩნიათ. ეს ინტერესები სადამდე მიიყვანს ქვეყანას, სწორედ ეს უნდა გაანალიზდეს.
ხელისუფლებამ ამით უნდა ისარგებლოს და თემა გააქტიუროს; უნდა თქვას რაზეა საუბარი და მთელი საზოგადოება ჩაერთვება. ყველამ იცის, რომ გარედან მართვა მარტო ჩვენი პრობლემა არ არის. ეს დავინახეთ უკრაინის მაგალითზე, იგივე აზერბაიჯანში, სააკაშვილისადმი დაკავებული პოზიციით. მაგრამ ამაზე საუბრის ვაჟკაცობა ხელისუფლებაში მყოფ ადამიანებს არ გააჩნიათ.
მინდა გითხრათ, რომ ამაზე ვერც ოპოზიციაში საუბრობენ. ოპოზიცია ფიქრობს, რომ დღეს თუ არა ხვალ ხელისუფლებაში უნდა მოვიდე და მოდი, არ გავანაწყენებ იმ ძალებს, რომლებიც ასევე ჩემი ლობისტები უნდა გახდნენ. აი ეს არის, პირადი მერკანტილური ინტერესები ქმნის ამ პრობლემას, რომლის გამოც დღეს არც ოპოზიცია და მით უმეტეს, არც ხელისუფლება რეალურ არაფორმალურ მმართველობაზე არ საუბრობს. ეს მათი ვიწრო-პოლიტიკური ინტერესებია. დაიწყონ დისკუსია, ჩართონ საზოგადოება, თუ რა პოლიტიკა ტარდებოდა დღემდე. არიან ცოცხალი ადამიანები, რომლებსაც ამ პრობლემატიკაზე საუბარი შეუძლიათ. თუ თქვენი გაზეთი დაიწყებს დისკუსიას და ჩართავს ადამიანებს, კონკრეტული გვარებისა და სახელების დასახელება შეიძლება. მაგალითად, თუ რატომ აღმოჩნდენენ კონკრეტულად ეს ადამიანები უკრაინაში და სხვები არა? ნაცმოძრაობას ბევრი წარმომადგენელი ჰყავს და რატომ კონკრეტულად ეს პირები? დასაბუთებაც შეიძლება, თუ რატომ მოხდა ასე და არა სხვაგვარად.
ფაქტია, რომ ამაზე საუბარი ხელისუფლებას არ აწყობს, არც ოპოზიცას. მხოლოდ ვიწრო ჯგუფმა გააჟღერა ეს პრობლემა, ვისაც ამ შემთხვევაში საკუთარი ინტერესები ამოძრავებს და ეს მხოლოდ დისკრედიტაციისთვის გააკეთეს.
როგორც უუნარო ხელისუფლება, ასეთივე ოპოზიცია საერთოდ ვერ ბედავს ამ პრობლემაზე საუბარს. როგორი უთავმოყვარეო უნდა იყო, რომ როდესაც შენი მოსახლეობის მანდატი გაქვს, ამ დროს ვიღაცის მონა ხარ, ვინც არ უნდა იყოს ის. კაცის კაცი, კაცის კაცია, მეტი არაფერი. როგორი სუპერსახელმწიფოც არ უნდა იყოს, თუ ელემენტარული ღირსება არ გაგაჩნია, შენივე ინტერესებიდან გამომდინარე, არაფერი გამოვა. რასაკვირველია, უნდა გაითვალისწინო დასავლეთის, ჩრდილოეთის და სხვა ინტერესები, დააბალანსო ეს საკუთარი ქვეყნის ინტერესებიდან გამომდინარე. მაგრამ ვერ ვეღირსეთ პოლიტიკოსებს, რომ ერთი-მეორე, მესამე ძალის ინტერესები ისე დააბალანსო, რომ ყველაზე წინ შენი ქვეყნის ინტერესები იყოს წინწამოწეული. ამას ვერც ერთი ხელისუფლება ვერ ახერხებდა უუნარობიდან გამომდინარე. ეს ხელისუფლება კიდევ ამ მიმართულებით ისეთი უუნარო მოვიდა სათავეში, რომ მათზე საერთოდ საუბარიც არ ღირს, რომ აღნიშნულ თემას შეეჭიდებიან და რეაგირებას მოახდენენ.
- როგორია ხელისუფლების რეაგირება თბილისის ტრაგედიაზე?
- შედარებით უკეთესად გამოიყურება, რადგან გულწრფელია. პიარის დონეზე მაინც დაგვანახეს, რომ უფრო მეტად გაიზიარეს საზოგადოების ტკივილი და გაჭირვება. მაგრამ უხერხემლობაა, როცა ხელისუფლება გამოძიებამდე ვერ საუბრობს იმ პოზიციაზე, რაც სტიქიასთან დაკავშირებით გააჩნია. გასაგებია რას იტყვიან ექსპერტები, მაგრამ რათ უნდა დასკვნა იმას, რომ მილში გატარებულ მთის მდინარეს გაუტარებელი სჯობიაა. კომუნისტების დროს გაკეთებულმა მილმა მოვარდნილი წყალი ვერ გაატარა, უფრო ნაკლები მოცულობის როგორ გაატარებდა? არსებულ პრობლემას კიდევ რომ მიუმატეს, იყო თუ არა წინა ხელისუფლების პრობლემა, რატომ არ შეიძლება ამაზე საუბარი. რატომ არ უნდა ითქვას, რომ ეს იყო ფინანსური ინტერესებისთვის და ხელისუფლების საარჩევნო პიარისთვის გაკეთებული იყო? ბეტონის საყრდენებზე გამავალი გზა უფრო უსაფრთხო რომ იქნებოდა და არა მილში გამავალი, ამას რა დიდი ძიება სჭირდება? რატომ ვერ უნდა ბედავდეს დღევანდელი ხელისუფლება ამაზე საუბარს? ვერ ბედავს იმიტომ რაზეც ზემოთ ვისაუბრეთ - ეს არის სუსტი, უძლური ხელისუფლება, ამის თქმის და კეთების საშულება არ გააჩნია. ამიტომ არც დიდი მოლოდინი გვაქვს.
კიდევ კარგი, იმდენი მაინც შეძლეს, რომ ხალხის ტკივილი გაიზიარეს და მუდმივად მოსახლეობის გვერდით იყვნენ, როგორც შეეძლოთ. რასაკვირველია, უკეთესი რეაგირება და ჩარევა შეიძლებოდა, მაგრამ სახელმწიფო არ იყო მომზადებული, შესაბამისი გამართული სტრუქტურები არ არსებობდა. თუნდაც ამაზე გამოდი და ილაპარაკე, რომ პრიორიტეტად ჯანდაცვა ავიღეთ, იქ გადავისროლეთ ეს თანხები, ასევე განათლებაზე; თქვით, რომ ამის გამო ვერ მოასწარით ამ სისტემის გამართვა, მაგრამ ასე არ ხდება.
დიქტატურა არ არის, ყველას ყველაფრის თქმა შეუძლია და ხომ უნდა ისაუბრონ ამ პრობლემებზე? დღეს ხომ გამოძიებას ნულოვანი ტოლერანტობის პოლიტიკა არ ემუქრება. პროკურატურას, სასამართლოს ამის საშიშროება არ უდგას და რა ეღობება წინ ამის გამოძიებას. რატომ არ შეიძლება დღესვე ამ პრობლემაზე ღიად საუბარი, რომ ხვალ მაქსიმალურად დაზღვეული ვიყოთ. უნდა თქვა, რომ 9 წლის განმავლობაში გამართული სისტემა არ შექმნილა, ამის და ამის გამო ვერ მოვახერხეთ და რომ ეს ქვეყნისთვის აუცილებლად გასაკეთებელია. გამოდი და ეს უთხარი შენს მოსახლეობას, იქნებ ხალხმა რაღაც მოიფიქროს, დონორები მოვიძიოთ და ა.შ.
პოლიტოლოგი სოსო ცისკარიშვილი:
- არაფორმალური მმართველობის საკითხზე შეიძლება უსასრულოდ ვისაუბროთ და ძნელი იქნება ერთმანეთის გადარწმუნება, რადგან ყველა ზრდასრულ ადამიანს გააჩნია საკუთარი არგუმენტები როგორც ერთი, ასევე მეორე მხრიდან. ჩემი აზრით, გასაკვირიც არ უნდა იყოს რაიმე არალეგალური მართვის ინსტიტუტის არსებობა იქიდან გამომდინარე, რომ დღევანდელი ხელისუფლება შედგება იმ ადამიანებისგან, რომლებიც პერსონალურად ამოკენკა ბიძინა ივანიშვილმა 4,5 მილიონი მოსახლისგან. რა გასაკვირია, რომ ამ ადამიანებს სრულიად ბუნებრივი, შინაგანი ვალდებულება გააჩნდეთ ივანიშვილის მიმართ; ვინც უარყო ასეთი რეჟიმის დაშვებულობა ქვეყანაში, ის განუდგა ივანიშვილსაც, მის მიერ შექმნილ პოლიტიკურ ჯგუფსაც და უფრო თავისუფალი სტატუსის მქონე პოლიტიკოსების მანტიით განაგრძობენ საკუთარ საქმიანობას ქვეყნის საკეთილდღეოდ. მათზე შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ასეთები არ არიან მარტივად პრივატიზებადი პოლიტიკოსები.
მეორე მხრივ, ერთი წუთით წარმოვიდგინოთ, რომ ივანიშვილის მიერ მთავრობის ზოგიერთ რგოლში შერჩეული პირი ქმედებდეს მხოლოდ საკუთარი გამოცდილების საფუძველზე და არ ისმენდეს რჩევას ივანიშვილისგან ან მისთვის კითხვის დასმის სურვილი არ ებადებოდეს. 2013 წელი სრულიად საკმარისი იყო იმისთვის, რომ პოლიტიკიდან ფორმალურად წასვლის შემდეგ ივანიშვილი დარჩენილიყო იმ აუცილებელ სივრცედ მის მიერ ხელისუფლებაში დატოვებული ადამიანებისთვის, რასაც პოლიტიკურ ჰაერს ვუწოდებთ. დიახ, ასეთი ჰაერის არარსებობის პირობებში, აქამდე უკვე ყველა მაღალჩინოსანი გაგუდული იქნებოდა. და ის ფაქტი, რომ ივანიშვილი მოხალისეებთან ერთად არ დარბის ამა თუ იმ გატალახებული სივრცის გასაწმენდად, სულაც არ ნიშნავს, რომ ის არ არის დაინტერესებულია ქვეყანაში მიმდინარე პროცესებით. პირიქით, დღეს დროც მეტი აქვს საფიქრალი. იმედს ვიტოვებ, რომ ის თვითკრიტიკულ არის მხოლოდ მაშინ, როცა თავის თავთან პირისპირ რჩება; იქიდან გამომდინარე, რომ ქართული საზოგადოება არ მალავს არც თუ კანონიერი გზით მიღებული რჩევების განნხორციელების პროცესს და მას ეგუება კიდეც, იმაზე მიგვანიშნებს, რომ ქვეყანაში ამით რაიმე საშინელება არ ხდება. განსაკუთრებით მათთვის, ვისთვისაც ივანიშვილის პოლიტიკურ სივრცეში გამოჩენა მათ პირად კატასტროფას არ მოასწავებდა.
ეს თემა საკმაოდ ხშირად სპეკულირების საგანია ხელმოცარული ნაციონალური მოძრაობის ფანებისა და მათი ლიდერების მხრიდან. ამდენად, მომაბეზრებელია უკვე საზოგადოებისთვის. თუ ვინმეს რაიმეს რჩევა შეუძლია ხელისუფლებისთვის, არც ერთი საინფორმაციო სივრცე დახურული არ არის. ოღონდ, რასაკვირველია, ამ ინფორმაციას თუ გარკვეული ფილტრი არ ექნება თვითონ მედიის სახით, შეიძლება ყველა ერთად ფსიქიატრთან ვიყოთ სამკურნალო; რადგან თითოეული საკითხის ირგვლივ თითოეულ მოსახლეს არანაკლებ ათი მოსაზრება გააჩნია. ეს რომ ყველა მოვისმინოთ და ვეცადოთ აქედან რაიმე სიკეთის მონახვა, რასაკვირველია, სახეზე გვექნება კრახი სახელმწიფო მართვაში. ამიტომ ივანიშვილის მოწოდებას გავიზიარებ, რომ ყველამ თავისი საქმე აკეთოს. ალბათ, ის უპირველეს ყოვლისა ამ ლოზუნგის განმახორციელებლად საკუთარ თავს მიიჩნევს.
რაც შეეხება მთავრობის რეაგირებას ბოლო დღეების პროცესებზე, როდესაც ასეთი რაოდენობის მსხვერპლია ჩვენს თანამოქალაქეებში, რამით კმაყოფილება არაადეკვატური შეიძლებოდა ყოფილიყო. მაგრამ ამ უბედურების პოლიტიკური თავდასხმის საფუძვლად გამოყენება, კიდევ უფრო მეტი დანაშაულია. რასაც ვხედავთ, ვისმენთ, ვუყურებთ, მათ შორის დაზარალებული და გაუბედურებული თბილისელებისგან, ფაქტი სახეზეა - ჩვენმა ხელისუფლებამ მობილურობის მაქსიმუმი გამოამჟღავნა. დიახ, მართლა 24-საათიან რეჟიმში ამუშავდა ყველა ის სტრუქტურა, რომელიც ვალდებული იყო მაქსიმალურად სწრაფად მოეხდინ რეაგირება შექმნილ უაღრესად მძიმე სიტუციაზე. ფეხიფეხზე არავის გადაუდია და ოცნებას არ მისცემია.
მასალა გამოქვეყნდა გაზეთ "ქრონიკა პლუსში"
