„გამოცდილებაზე მაინც უნდა ისწავლონ ქართული ოცნების წარმომადგენლებმა“ 

myrights.ge

საარჩევნო გარემოს რადიკალური გაუმჯობესება ის ნაბიჯია, რომლის გადადგმა დღემდე ვერც ერთმა ხელისუფლებამ ვერ გაბედა. შედეგად, ქვეყანაში მოქმედებს სისტემა, რომელიც მხოლოდ მთავრობის წისქვილზე ასხამს წყალს. მაგრამ წყალნი მიდიან და მოდიან, ხოლო მახინჯი კენჭისყრის შედეგებს ისევ საზოგადოება იმკის.  

საარჩევნო საკითხებზე მომუშავე ინტერპარტიული ჯგუფი მიიჩნევს, რომ მისი მოთხოვნების გასათვალისწინებლად ხელისუფლებას საკმაო დრო აქვს. „ახალი მემერაჯვენეების“ ლიდერი მამუკა კაციტაძე აცხადებს, რომ „არჩევნებამდე დარჩენილია 6 თვე, რაც პოლიტიკური ნების პირობებში სრულიად საკმარისია იმისათვის, რომ ცვლილებები შევიდეს კონსტიტუციაში და ასევე საარჩევნო კოდექსში“.  თუ ხელისუფლება უარს იტყვის ინტერპარტიული ჯგუფის  მოთხოვნების გათვალისწინებაზე, კაციტაძის თქმით, მაშინ ისინი კონკრეტულ ქმედებებზე გადავლენ. 

ამ თემაზე „ქრონიკა პლუსი“ პარტია „ახალი მემერაჯვენეების“ ლიდერს, მამუკა კაციტაძეს ესაუბრება. 

- იცით, რომ ეს ჯგუფი ხანგრძლივი მოთხოვნებისა და ბრძოლის შემდეგ შეიქმნა. სადღეისო ფორმატი ასეთია, რომ არასაპარლამენტო ოპოზიციისა და ქართული ოცნების წარმომადგენლები დავსხედით და კონკრეტული წინადადებების განხილვა მიმდინარეობს. 

ჩვენ საარჩევნო გარემოსთან მიმართებაში წარვადგინეთ 5 კონკრეტული წინადადება, თუ რა საჭიროებს ცვლილებას. მე მაინც ზოგადად გეტყვით, რადგან მეტი კონკრეტიკა ძალიან შორს წაგვიყვანს. 

უპირველესად, ეს არის საარჩევნო სისტემა. ასევე საარჩევნო ადმინისტრაციის დაკომპლექტების წესი, სარეკლამო-საეთერო დროის თანაბარი გადანაწილება, ადმინისტრაციული რესურსის გამოყენების შეზღუდვა და პარლამენტში პარტიის წარმოდგენასთან დაკავშირებით ბარიერები.  

ეს არის 5 თემა, რომელიც მივეციით ხელისუფლებას. დავთქვით 15 აპრილი, როგორც ამ პროცესის ერთგვარად დასასრულისა და შეთანხმების დღე. მიმდინარე კვირის ბოლოსთვის ქართული ოცნების მხრიდან ველოდებით, თუ რა არის შესაძლებელი და რაზე შეიძლება შევთანხმდეთ. 

ეს ყველაფერი ერთი მხრივ ნაკარნახევია იმით, რომ საარჩევო გარემო უკიდურესად არათანაბარია. გნებავთ სისტემის მხრივ, გნებავთ ადმინისტრაციის, სარეკლამო დროის, ადმინისტრაციული რესურსის გამოყენების შეზღუდვის კუთხით. და ამ ყველაფერს ამბობს არამარტო ქართული საზოგადოება, პოლიტიკურ ოპოზიცია-სამოქალაქო საზოგადოებასთან ერთად, ამაზე ნათლად მეტყველებს საერთაშორისო საზოგადოება და მათი კონკრეტული რეკომენდაციები. 

მე ასე მგონია, რომ ყველამ ყელაფერი იცის, როგორც სახელისუფლებო პოლიტიკურ, ასევე ოპოზიციურ და სამოქალაქო საზოგადოებაში. და ჩვენ ამ კვირის განმავლობაში მივიღებთ კონკრეტულ პასუხებს ხელისუფლების მხრიდან. 

თუ შესაძლებელი გახდა, რომ ერთმანეთის მიმართ ნაბიჯები გადავდგით და თანხმობის დოკუმენტი შევქმენით, მაშინ 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნები კანონმდებლობის მიხედვით შეთანხმებულ დოკუმენტზე დაფუძნებული იქნება. 

წინააღმდეგ შემთხვევაში, ეს იქნება მხოლოდ მმართველი პარტიის მიერ შექმნილი კანონმდებლობა. რაც ერთმნიშვნელოვნად ტენდენციურია და 2016 წლის არჩევნებისთვის პოლიტიკური ლეგიტიმაციის პრობლემას წარმოქმნის. 

ეს, თავისთავად, იქნება წინასაარჩევნო კამპანიის და ასევე პოსტსაარჩევნო სიტუაციის, პოლიტიური ცხოვრების პრობლემაც. ამ წუთში ეს მდგომარეობა გვაქვს. 

რას მივიღებთ და რას არა, ეს ყველაფერი ახლა უკვე ხელისუფლების პოზიციაზე არის დამოკიდებული. ჩვენი მხრიდან ძირითადთან ერთად გვაქვს ალტერნატიული წინადადებები წარდგენილი. ვერავინ იტყვის, რომ ეს კომისია ულტიმატუმების ხასიათისაა. პოზიციები მოქნილია, ჩვენ ეს გავაკეთეთ და კიდევ მზად ვართ გადავდგათ ნაბიჯები შემხვედრი მიმართულებით. 

მაგრამ ამავე დროს, ქართული ოცნების მხრიდან ანალოგიურ დამოკიდებულებას ველოდებით. 

- თუ ხელისუფლების წარმომადგენლები კონსტრუქციულ ნაბიჯებზე არ წამოვლენ, რას აპირებს ინტერპარტიული ჯგუფი? 

- იმოქმედებს არა მხოლოდ ინტერპარტიული ჯგუფი, არამედ სამოქალაქო საზოგადოების წარმომადგენლობა, ასევე საპარლამენტო ოპოზიცია. საუბარი გვქონდა პარტიებთან, რომლებიც მმართველ კოალიციაში იყვნენ  და დღეს აღარ არიან. მართალია, მეტ-ნაკლებად განსხვავებული პოზიციებია, მაგრამ მთავარ იდეაში ჩვენ თანხვედრილი პოზიციები გვაქვს. 

თუ ეს სიტუაცია ადგილიდან არ დაიძრება და ხელისუფლება შეუვალი იქნება, ბრძოლა გაგრძელდება. ეს მოხდება ყველა შესაძლო ხერხით, მეთოდითა და საშუალებით, რაც კანონმდებლობით არის დაშვებული.

ამისთვის წლების განმავლობაში გვიბრძოლია და ეს არავის გაუკვირდება. საუბარია მწვავე თუ არამწვავწე ფორმებით ბრძოლის გაგრძლებაზე. დანარჩენს უკვე პროცესების განვითარება გვიჩვენებს, როგორც წინასაარჩევნო, ასევე ხაზგასმით ვამბობ, არჩევნების შემდგომ პერიოდშიც. 

სჯობს, რომ პოლიტიკური პროცესები განვითარდეს თბილისში, რუსთაველის გამზირზე, კონკრეტულ შენობაში და არა მის გარეთ. სამწუხაროდ, ბოლო 25 წლის განმავლობაში პროცესები უფრო მეტად ქუჩაში ვითარდება, ვიდრე შენობებში. 

ამჯერად სიტყვა ქართული ოცნების მთვრობაზეა. წინა ჯერზე ნაციონალური მოძრაობის ხელისუფლებაზე იყო და მან თავისი მისაღები მიიღო. მანამდე მოქალაქეთა კავშირის მმართველობაზე იყო ეს ამბავი და მანაც კუთვნილი მიიღო. მართლა არ მინდა, რომ ქართული ოცნების ხელისუფლებამ მიიღოს იგივე და იმ ფორმით, რაც მისმა წინამორბედებმა დაიმსახურეს. 

არავის ვემუქრები, ეს პოლიტიკური ლოგიკაა.

- ფიქრობთ, რომ კენჭისყრის შემდგომ პოლიტიკური ლეგიტიმაციის პრობლემა შეიძლება დადგეს? 

- რასაკვირველია, როგორც არჩევნებამდე, ასევე განსაკუთრებით არჩევნების შემდეგ პერიოდში.  როცა ქართველი და უცხოელიც, პოლიტიკოსი და არაპოლიტიკოსიც გეუბნება, რომ რაღაც არ ვარგა და ის უნდა გასწორდეს,  შენ კი ძალაუფლების შენარჩუნების მიზნით ამ ყველაფერს არ ახორციელებ, აუცილებლად მიიღებ იმას, რაც სიყრუეში მყოფ შენს წინამორბედებს მიუღიათ. 

მე არ ვუსურვებ ამას დღევანდელ ხელისუფლებას. თავი დავანებოთ რაღაც სიმპატიებსა და სენტიმენტებს, მაგრამ პოლიტიკური ლოგიკა ამას გვკარნახობს. გამოცდილებაზე მაინც უნდა ისწავლონ ქართული ოცნების წარმომადგენლებმა. 

- რა პოზიცია გაქვთ პრეზიდენტის მხრიდან საარჩევნო თარიღის გამოცხადებასთან დაკავშირებით? 

- განსაკუთრებული არაფერი მომხდარა. არჩევნების თარიღი დანიშნულია და ყველასთვის ცნობილია. ცუდია ის, რომ გარკვეული სამართლებრივი ტიპის კითხვის ნიშნები წარმოიქმნა რვა ოქტომბერთან დაკავშირებით. შეიძლებოდა არ წარმოქმნილიყო ეს მითქმა-მოთქმა და კითხვის ნიშნები. ეს ყველაფერი გასწორდება. 

მე ვფიქრობ, რომ ამ თვალსაზრისით 8 ოქტომბერი მაინც და მაინც კარგი თარიღი არ არის. არა იმიტომ, რომ ვინმეს ციფრი 8 არ მოსწონს. უბრალოდ, კანონის თანახმად, არჩევნების დღიდან სამოცი დღით ადრე იწყება საარჩევნო კამპანია. ანუ 8 აგვისტოს ვიწყებთ საარჩევნო პროცესს.  

ახლა 8 აგვისტოს არჩევნებს რომ დაიწყებ, მინიმუმ ერთი თვის განმავლობაში აგიტაცია-პროპაგანდა და კამპანია სად უნდა აწარმოო? ალბათ, პლაჟებზე, აგარაკებზე და ა.შ. 

ყოველ შემთხვევაში, ამ დროს თბილისი ცარიელია და რეგისტრაციის მიხედვით ვინც გყავს ამომრჩეველი, მას ადგილზე ვერ იპოვი. ამიტომ ეს კარგი ვარიანტი არ არის საარჩევნო კამპანიის საწარმოებლად. 

ალბათ 8 ოქტომბერს ჯობდა, რომ არჩევნები სადღაც ოქტომბრის ბოლოსთვის ყოფილიყო. ამას პლუს კარგი იქნებოდა დაგვემთავრებინა ის მოლაპარაკებები, რაზეც მე უკვე გესაუბრეთ. 

ამას გარდა, თარიღის დანიშვნა პრემიერისა და პრეზიდენტის შეხვედრას მოჰყვა. პრემიერი გარდა ამ თანამდებობისა, ერთი კონკეტული პოლიტიკური ძალის ლიდერია. როცა პოლიტიკურად ნეიტრალური პრეზიდენტი ესაუბრება მხოლოდ ერთი პოლიტიკური პარტიის ლიდერს და არა სხვას, ეს არ არის მისაღები ამბავი. 

კარგი იქნებოდა, თუ არჩევნების თარიღი გარკვეულწილად განხილვისა და მსჯელობის საკითხი გამხდარიყო. მინიმუმ პოლიტიკურში, სამოქალაქო საზოგადოებაში თუ არა. 

ამიტომ თარიღის დანიშვნას ნაკლოვანებები ახლავს. მაგრამ ამისგან არც ტრაგედიის შექმნა მსურს. არც პოზიტივის, რომ აი, ექვსი თვით ადრე ყველამ გავიგეთ, არჩევნები ოქტომბერში იქნებაო. ისედაც ყველამ ვიცოდით, რომ ამ დროს უნდა ყოფილიყო არჩევნები. ან პირელში, ან 31-ში, ან სადღაც შუაში. მაგრამ შეიძლებოდა, რომ ეს თემა არ გამხდარიყო რაღაც დამატებით პოლიტიკური კინკლაობისა თუ შეუთანმებლობის საგანი. 

ასეა თუ ისეა, თემა გარკვეულია. არჩევნები რვაშია და ჩვენ გვმართებს, რომ შევძლოთ, რაც კი შესაძლებელია საარჩევნო გარემოს გასათანაბრებლად. ამის კეთება პოლიტიკური აქტორებისთვის და რაც მთავარია, ამომრჩევლებისთვის. 

- რას აპირებთ „ახალი მემარჯვენეები“ საარჩევნოდ, მოსალოდნელია თუ რა სხვა ძალებთან კოალიციური გაერთიანება? 

- დღეს რაღაცნაირად მოდად იქცა, პოლიტიკური ორგანიზაცია თავისი პოზიციის დაფიქსირებას მომავალ არჩევნებთან დაკავშირებით ძირითადად ასე იწყებს, რომ არჩევნებზე ცალკე გავდივართო და ა.შ. ეს ეტყობა რაღაც პოლიტიკური პიარის ნაწილია, როდესაც რიტორიკას ასე იწყებენ და ბოლოს ბლოკებსა და კოალიციებში ამთავრებენ. 

ახალი მემარჯვენეები უკვე კარგა ხანია ჩამოყალიბებულები ვართ და ვაცხადებთ, რომ 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნებში ალიანსის სახით გავიდეთ. და არ გვინდა, რომ რაღაც ეკლექტური პოლიტიკური ერთობის ნაწილი გავხდეთ. 

გამოკვეთილი იდეოლოგია გვაქვს. მემარჯვენეობა მსოფლიოში აღიარებული პოლიტიკური იდეოლოგიაა, თავისი ღირებულებებითა და ფასეულობებით. გვაქვს გამოკვეთილი საგარეო-პოლიტიკური ვექტორი. გვინდა, რომ არა საკუთარი პარტიისა და მით უმეტეს, საკუთარი თავის რჩენისთვის განვიხილოთ 2016 წლის არჩევნები; არამედ დავინახოთ სერიოზული აქტორი მომავალ პარლამენტსა და ქართულ პოლიტიკაში, რომელსაც მკაფიო და ჩამოყალიბებული თავისი მიმართეულება ექნება. და განსაკუთრებით საგარეო პოლიტიკური კურსის მიმართულებით. 

ამიტომ მას შემდეგ, რაც საკანონმდებლო თვალსაზრისით საარჩევნო გარემოს ფორმირება დასრულდება, მთელ ძალისხმევას იმისკენ მივმართავთ, რომ შევქმნათ ძლიერი გაერთიანება, პოლიტიკური ალიანსი, რომელიც იდეოლოგიის, საგარეო-პოლიტიკური კურსის თვალსაზრისით მყარი ფუნდამენტის მატარებელი იქნება. ვფიქრობ, რომ ჩვენ ამას შევძლებთ. 

- ამის გათვალისწინებით, რა შედეგებს ელოდებით? 

- დახურული კარი არავისთან არ გვაქვს. ყველას ვესაუბრებით, ვისთანაც მსგავსი პოლიტიკური იდეოლოგია გვაქვს. არ გამოვა საუბარი მათთან, ვისთვისაც მზე ისევ ჩრდილოეთიდან ამოდის. 

მეორე მხრივ, ნამდვილად გაგვიჭირდება მათთან პარტნიორობა, ვინც ახლანდელი, თუ წინა ხელისუფლებაში ყოფნით არის დატვირთული. კერძოდ იმ ტვირთით, რასაც რბილად რომ ვთქვათ, ხელისუფლებაში წარუმატებული ყოფნა ჰქვია. ვგულისხმობ როგორც ახლანდელ, ასევე წინა ხელისუფლებას.  

დანარჩენში კარგ შედეგს ველოდებით და იმას, რომ ქართული სახელმწიფო პროგრესზე ორიენტირებული იქნება; ევროპულ და ევროატლანტიკურ სტრუქტურებში ინტეგრაციაზე. ახლა, აპრილის ტრაგედიის დღეებში, სამარცხვინოა, როდესაც საქართველოში შეიძლება არსებობდეს აზრი რუსეთისადმი სიმპატიით დამოკიდებულებაზე. ყველა აზრს პატივს ვცემთ, მაგრამ ამ ყველაფრის შეფასება ჩემი უფლებაა. 

სამარცხვინოა, როცა დღეს ამ თემაზე არათუ ვსაუბრობთ, არამედ საბრძოლველი გვაქვს. 27 წლის წინ, რაც რუსთაველის გამზირზე მოხდა, დღესაც გრძელდება საქართველოში. ოღონდ  უკვე აქაურების მიმართ, რომლებიც პროქართული იდეოლოგიით არიან შენიღბულები და სინამდვილეში ძალიან მკაფიო პრორუსულ პოლიტიკას აწარმოებენ. 

- ვისზე მიანიშნებთ, შეგიძლიათ დააკონკრეტოთ?

- მე რატომ უნდა დავაკონკრეტო, ისინი ამას თავადვე აკონკრეტებენ. ვინც ამბობს, რომ რუსეთის გარეშე არაფერი გამოვა, ნუ გავაბრაზებთ პუტინს, რუსმა ჯარისკაცმა გადაარჩინა საქართველო, ჩვენი წინაპრები რუსებს რომ ეფერებოდნენ, აქამდე ამიტომ მოვაღწიეთო და ა.შ. ეს არა პიროვნების, მით უმეტეს პარტიის, რეალურად, მენტალიტეტის პრობლემა. 

ტელევიზორი იმიტომ არ გაქვს, რომ ბნელი ოთახი გაანათოს. მოვისმინოთ, ვინ რას ამბობს დღევანდელ დღეს. და აქედან გამომდინარე დასკვნები გავაკეთოთ. ეს რომ შენიღბული, შეფარული და რაღაც ჩუმად ნათქვამი რომ იყოს, აუცილებლად დავაკონკრეტებდი აღნიშნულ სიტუაციას. მაგრამ ისინი ამაზე ხმამაღლა საუბრობენ. 

რაც შეეხება დაკონკრეტებას, არ მოგაკლდებათ მედიასაშუალებებს ჩემი მხრიდან დაკონკრეტება პიროვნებებისა თუ პარტიებისა, რომლების ბრჭყალებში ღირსეული გამგრძელებლები არიან მეთერთმეტე არმიისა და სერგო ორჯონიკიძის მენტალიტეტისა. 

ეს აუცილებლად იქნება. წინ ექვსი თვეა, რაც ფაქტობრივად წინასაარჩევნო კამპანიაა, გამოცხადებული თუ გამოუცხადებელი. და ამ თემაზე თქვენთანაც და სხვასთანაც ამ სამარცხვინო აზროვნების წარმომადგენლებთანაც ხშირი ურთიერთოობა მექნება. 

დროზე ადრე ყველფერს არ ვიტყვი.